معرفی انواع مصالح ساختمانی و کاربرد آن در ساختمان
تقریبا 2 سال است که دنیا به سمت صنعتی شدن پیش رفته است. تصور کنید یک دقیقه برق کل دنیا قطع شود. احتمالا کل تمدن بشری و آن چه که می شناختیم نیز نابود خواهد شد.
صنایع زیادی دستخوش تغییر شده اند و دیگر شکل سنتی خود را ندارند. اما شاید یکی از اصلی ترین صنایعی که دیگر هیچ ربطی به چهره ی سابق خود ندارد، همین ساختمان سازی باشد.
امروزه دیگر ساخت یک ساختمان چندان طول نمی کشد. حتی دیگر از مصالح ساختمانی قدیمی نیز چندان استفاده نمی شود. خیلی از این سازه ها را به صورت پیش ساخته و در محیط های کارگاهی می سازند و سپس به لوکیشن منتقل می کنند.
به همین دلیل است که دیگر فرم قدیمی ساختمان سازی چندان طرفدار ندارد. اما باز هم باید انواع مصالح ساختمانی را بشناسیم و بدانیم که هر یک از آن ها به چه کاری می آیند.
در این مقاله از سایت در ساخت می خواهیم در مورد همین موضوع صحبت کنیم. بنابراین اگر این موضوع برایتان جالبت است، توصیه می کنیم تا انتهای این متن با ما همراه باشید چرا که قرار است اطلاعات جدیدی در این مورد به شما اضافه شود.
محتوای این مطلب:
خاک رس
شاید یکی از اساسی ترین مصالح ساختمانی موجود در بازار، همین خاک رس باشد. این خاک که به طور طبیعی وجود دارد، پایه و اساس بسیار از دیگر مصالح می باشد. مثلا از خاک رس برای ساخت آجر، کاشی و ملات های مختلف استفاده می شود.
به همین دلیل است که نمی توان آن را از پروسه ی ساختمان سازی کنار گذاشت. خاک رس را می توان از معادن مختلف استخراج کرد و بیشتر برای کارخانه های سازنده ی مصالح ساختمانی کاربرد دارد.
اصلی ترین کاربردهای خاک رس در ساختمان سازی، این است که از طریق آن می توان آجرهای مختلفی ساخت. چرا که کُند گیر است و کار کردن با آن راحت می باشد. در ضمن قیمت این مصالح پایین تر است.
بدون خاک رس، نمی توان انتظار داشت که ساختمان سازی صورت بگیرد.
سنگ
یکی دیگر از مصالح ساختمانی بسیار فوق العاده که در ساخت و ساز کاربردهای فراوانی دارد، سنگ است. سرتاسر کشور ما پر از معادن سنگ است که هر یک از آن ها برای بخش هایی از ساختمان سازی به کار می آیند.
سنگ ها را می توان بسته به جنسشان در جاهای مختلفی استفاده کرد. سنگ های مرمر، گراورتن و…در ساختمان سازی خیلی کاربرد دارند.
مثلا از سنگ ها برای ساخت تونل ها، پُل ها، کف سازی، پی سازی، ساخت نما و سنگ چینی استفاده می شود.
حتی گاهی مواقع، از سنگ های خاص و یونیک برای دکوراسیون داخلی نیز استفاده می شود.
سنگ های مصنوعی نیز امروزه کاربردهای زیادی در طراحی داخلی خانه دارند و در جاهای مختلفی از آن ها استفاده می شود. شاید یکی از رایج ترین مکان هایی که برای ساخت آن از سنگ استفاده می شود، راه پله ها باشند. به خصوص در خانه هایی که فضای سنتی تری دارند.
برای تزئین حیاط خانه و ویلا نیز سنگ می تواند انتخاب ایده آلی باشد. کافیست نگاهی به لبه های حوضچه ها و استخرها، دور آلاچیق ها و…بندازید تا متوجه شوید دقیقا از چه چیزی صحبت می کنیم.
سنگ ها مقاومت خیلی زیادی دارند و به همین دلیل، در هر کجا که استفاده شوند، تا سال های زیادی دوام خواهند داشت.
البته عیب و ایرادات خود را نیز دارند. مثلا ممکن است استفاده از سنگ های سنگین، وزن سازه را بالاتر ببرد و در نتیجه آن را از حالت استاندارد خارج کند.
چوب
اگر همین الان هم به محیط زندگی تان نگاهی بندازید، متوجه خواهید شد که یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی موجود، چوب ها هستند. گرچه امروزه برای حفظ محیط زیست و عدم آسیب به درختان کمتر از چوب استفاده می شود اما هنوز هم یکی از مصالح مهم ساختمانی است.
چوب ها را از درختان مختلفی به دست می آورند و به همین دلیل کیفیت های متفاوتی دارند و طبیعتا در جاهای مختلفی از خانه استفاده می شوند. اما به طور کلی رایج ترین کاربردهای چوب در ساختمان سازی شامل موارد زیر است:
- ساخت درب های ساختمانی
- ساخت انواع کفپوش های ساختمانی
- راه پله
- تیرهای چوبی
از همه مهم تر، استفاده از چوب در دکوراسیون داخلی منازل کاربرد دارد. امروزه خیلی از وسایل خانه های ما از چوب ساخته می شوند. کافیست نگاهی به کمدهای دیواری، کابینت های خانه یا حتی مبلمان و تخت خواب خودتان بندازید تا متوجه شوید از چه صحبت می کنیم.
آجر
یکی از مهم ترین و اساسی ترین مصالح ساختمانی، آجرها هستند. آجرها اصل و اساس یک خانه را تشکیل می دهند و بدون آن، نمی توان حریم ساخت. گرچه امروز، آجرها شکل و شمایل متفاوت تری به خود گرفته اند و تنوع خیلی زیادی پیدا کرده اند اما هنوز هم همان کاربرد را دارند:
ما آجرچینی را روی اسکلت ساختمان انجام می دهیم تا در نهایت چارچوب کلی ساختمان را داشته باشیم.
آجرها را می توان هم برای آجرچینی به کار برد و هم تزئین خانه! بله. درست خواندید!
امروزه از آجرهای نسوز و رنگی برای تزئین محیط های داخلی استفاده می شود چرا که استایل وینتیج و سنتی خاصی را القاء می کنند.
آجرها نیز انواع و اقسام زیادی پیدا کرده اند. در گذشته بیشتر آجرها را در محیط های آزاد می گذاشتند تا زیر نور طبیعی آفتاب خشک شوند. اما در حال حاضر، استفاده از کوره های آجر پزی بسیار رایج است.
همچنین این آجرها را به صورت سوراخدار و بلوک مانند می سازند تا خواص عایق سازی و سبک سازی آن را بالاتر ببرند.
خلاصه این که تکنولوژی ساخت آجرها در طول این سالیان، تغییرات زیادی کرده است اما هنوز هم آجرهای قدیمی را می توان در بازار پیدا کرد و هنوز هم کاربردهای خاص خود را دارند.
آشنایی با فونداسیون ساختمان و انواع آن
معرفی شومینه های مدرن
بتن
شاید هیچ یک از مصالح ساختمانی به اندازه ی بتن ها کاربرد نداشته باشند. این ماده که از مخلوط آب و سیمان به دست می آید در مراحل سفت کاری ساختمان خیلی استفاده می شود. معمولا سیمانی که برای ساخت بتن به کار می رود، سینمان پرتلند است که رایج ترین نوع سیمان می باشد.
برای ساخت بتن، ترکیب آب و سیمان را با یک سری وسیله ی خاص هم می زنند تا حباب ایجاد نشود و به این ترتیب استقامت بتن افزایش پیدا کند.
اما خود این بتن ها هم انواع و اقسام زیادی دارند:
- بتن سنگین: نوعی از بتن است که برای ساخت آن از سنگدانه های سنگین استفاده می شود. معمولا این بتن سنگین است و وزنی برابر با 3 الی 4 هزار کیلوگرم بر متر مکعب دارد.
- بتن سبک: یکی دیگر از بتن های رایجی که در ساختمان سازی کاربرد دارد، بتن سبک است که طبیعتا وزن پایینی دارد. به طور کلی هر وقت که وزن یک بتن از 1920 کیلوگرم بر متر مربع کمتر باشد جزو این دسته از بتن ها قرار می گیرد.
- بتن متخلخل: زمانی که در داخل ساختار بتن روزنه های مختلفی به وجود می آید تا هوا و آب از داخل آن ها عبور کنند، بتن متخلخل ساخته می شود که معمولا گزینه های خوبی برای عایق سازی ساختمانی هستند.
- بتن سبک هوادار: نوع دیگری از بتن ها در بازار موجود هستند که در ساختار آن ها از افزودنی های هوازا استفاده شده است. این نوع بتن ها را معمولا در جاهایی به کار می برند که امکان انجماد یا ذوب شدن بتن وجود دارد.
- بتن با مقاومت بالا: از جمله محبوب ترین بتن های موجود در بازار آن هایی هستند که مقاومتی بالاتر از 40 مگاپاسکال دارند. برای این که چنین بتنی ساخته شود، نسبت آب را به سیمان کمتر می کنیم. این نوع بتن ها، مقاومت مکانیکی خیلی بالایی دارند و هیچ گونه مواد شیمیایی ای نمی توانند به آن ها آسیبی وارد کند. به همین دلیل است که محبوبیت زیادی میان مهندسین و طراحان دارند.
- بتن پلیمری: یکی از اصلی ترین مواد به کار رفته در این نوع بتن ها، مواد پلیمری است چرا که منجر به اتصال سنگدانه های بتنی می شود. به همین دلیل است که دیگر نیازی به سیمان نیست. استفاده از مواد پلیمری باعث می شود که حفره های موجود میان سنگدانه های بتن، خیلی کمتر شوند.
- بتن خود متراکم: زمانی که می خواهیم بتن ریزی های حجیمی داشته باشیم، استفاده از این نوع بتن های خود متراکم خیلی ایده آل است چرا که نیازی به ویبره ندارد و تنه با وزن خودش می تواند متراکم باشد.
همان طور که می بینید، بتن ها انواع زیادی دارند که هر یک از آن ها در جای مخصوصی استفاده می شوند. بنابراین طبیعی است که کاربردهای متفاوتی نیز داشته باشند. اما آیا می دانید که دلیل اصلی استفاده از بتن در ساختمان سازی چیست؟
اصلی ترین دلیل استفاده از بتن در ساخت و ساز این است که مقاومت سازه را بالاتر ببرند.
همچنین در ساخت پل ها، سدها، کف سازی، تونل سازی و …نیز از بتن استفاده می شود. به طور کلی هر سازه ی عمرانی، نیازمند بتن می باشد.
آهن آلات
شاید یکی از رایج ترین و اصلی ترین مصالح ساختمانی، کلیه آهن آلات باشند. از میلگردها گرفته تا تیرآهن ها، بخش مهمی از ساخت و ساز را در بر گرفته اند. آهن آلات مقاومت و استحکام بالایی دارند و معمولا برای افزایش مقاومت سازه استفاده می شوند. البته باید بدانید که این آهن آلات را معمولا به صورت آلیاژهای مختلف به کار می برد تا خواص آن را تقویت کنند و هم این که وزن آهن را پایین بیاورند.
معمولا از آلیاژهایی مثل فولاد، چدن، مس و آلومینیوم برای ساختمان سازی استفاده می شود که هم مقاومت خوبی دارند و هم خواص کاربردی شان بیشتر است. در واقع به دلیل زنگ زدگی آهن، باید آن را با مواد مختلف ترکیب کرد تا مقاومتش افزایش پیدا کند.
اما کاربرد اصلی آهن در ساختمان سازی چیست؟
در کدام بخش های ساخت و ساز به کار می آید؟
به هر نقطه ای از سازه که نگاه کنید می توانید وجود آهن آلات را ببینید. از اسکلت بندی اصلی ساختمان تا ساخت انواع درب های ساختمانی، نبشی ها و ..می توان از آهن آلات استفاده کرد.
شیشه
از دیگر محصولات فوق العاده ای که به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می شود، شیشه است. شیشه ها از قدیم الایام به عنوان محصولات تزئینی در خانه سازی استفاده می شدند اما امروزه، کاربردهای بیشتری پیدا کردند.
شیشه را معمولا از ماسه و سیلیکات که به شکل طبیعی در طبیعت موجود است به دست می آورند. شیشه های قدیمی، خیلی شکننده بودند و به سرعت دچار آسیب می شدند. اما امروزه و با استفاده از تکنولوژی های مختلف تلاش می کنند که این شیشه ها را به نوعی بسازند که مقاومت بیشتری داشته باشند و بتوان در جاهای مختلفی از ساختمان سازی، از آن ها استفاده کرد.
حتی امروزه از شیشه هایی استفاده می شود که به صورت هوشمند مات یا براق می شوند و برای ساخت نما، کاربردهای فراوانی دارند. یا حتی شیشه هایی که میزان نور ورودی به خانه را کنترل می کنند.
برخی از مهم ترین انواع شیشه شامل موارد زیر است:
شیشه های رنگی
این نوع شیشه ها، همان طور که از نامشان نیز واضح و مشخص است، در رنگ های مختلفی تولید می شوند. از گذشته تا به امروز، شیشه های رنگی در ساختمان سازی کاربرد داشته اند. استفاده از شیشه در ساختمان باعث می شود که نور به داخل آن ها جذب شده و نوری که عبور می کند خیلی کم و رنگی باشد. به همین دلیل جوی بسیار زیبا و معنوی بر فضا حاکم می شود.
شیشه های انعکاسی یا رفلکتیو
چند سالی است که محبوبیت این نوع از شیشه ها به شدت اوج پیدا کرده است و خیلی ها ترجیح می دهند که از آن ها در ساختمان سازی خود استفاده کنند. همان طور که مشخص است این شیشه ها مثل آینه عمل می کنند و در طول روز، مانع از دیده شدن محیط داخل می شوند. اما در شب، عادی عمل می کنند و این ویژگی شان از بین می رود. همچنین قابلیت انعکاس طیف های مختلف نور را دارند.
شیشه های دوجداره:
شاید یکی از رایج ترین شیشه هایی که در ساختمان سازی کاربرد دارد، شیشه های دوجداره باشند که در پروفیل درب و پنجره ها نصب می شوند. معمولا برای ساخت این شیشه ها، از دو لایه شیشه استفاده می شوند و فضای میان این دو لایه را با گازهای مختلفی مثل آرگون پر می کنند. به این ترتیب فضای داخلی کامل عایق سازی صوتی و حرارتی می شود و محیط بسیار آرامی را فراهم می کند. همچنین از هدر رفتن انرژی نیز جلوگیری به عمل می آورد.
شیشه های لمینت یا نشکن
نوع دیگری از شیشه ها در بازار موجود است که مطابق اسمشان، مقاومت خیلی زیادی دارند و حتی در صورتی که بشکنند، تکه های تیز درست نمی کنند. چرا که در زیر لایه های شیشه لمینت، نوعی نایلون قرار گرفته است که از پخش شدن خرده شیشه ها جلوگیری می کند و آن ها را کنار هم نگه می دارد. این شیشه ها را معمولا تحت فشار و دمای خیلی زیادی قرار می دهند و چند لایه می سازند و در میان این لایه ها نیز از نایلون استفاده می کنند. بنابراین هیچ یک از شیشه های موجود در بازار به اندازه ی شیشه های لمینت مقاوم نیست.
شیشه سکوریت
سکوریت هم یکی دیگر از انواع شیشه های موجود در بازار مصالح ساختمانی است که تحت یک سیستم خاص ساخته می شود. سکوریت را با حرارت و سرد شدن ناگهانی می سازند و به همین دلیل مقاومت آن بسیار بالاست و معمولا در جاهایی استفاده می شود که بحث امنیت مطرح است( مثل ویترین طلافروشی ها یا..)
شیشه خم
یکی دیگر از شیشه های موجود در بازار، شیشه های خم است که حالت منحنی دارند و بیشتر در معماری های خاص استفاده می شود. مثلا برای ساخت دیواره های راه پله های مجتمع های تجاری یا آمفی تئاترها استفاده می شود.
گچ
یکی از اصلی ترین مصالح ساختمانی که در مرحله ی نازک کاری ساختمان به کار می رود، گچ است. گچ ها را که بیشتر برای نمای سازه استفاده میکنند، کافیست با آب مخلوط کنید.
اما انواع گچ کدام هستند؟
گچ سفیدکاری
همان طور که از نامش هم پیداست، این نوع گچ ها را برای سفیدکاری سازه استفاده می کنند و بیشتر نقش پوشش دهنده ی سیمان را دارند و رنگشان نیز کاملا سفید است.
گچ میکرونیزه
اگر قرار به گچ بری یا کشته کشی باشد، حتما باید از این گچ استفاده شود که از گچ های معمولی تولید شده است و طبیعتا قیمت بالاتری هم دارد.
گچ عاج
احتمالا در میان تمام گچ های موجود در بازار، زمان گیرش این نوع گچ از همه بیشتر باشد. دانه بندی خیلی ریزی دارد و معمولا برای ساخت پنل های پیش ساخته ی گچی استفاده می شود.
گچ گیپتون
اگر بخواهیم به یکی از ویژگی های منحصر به فرد این گچ اشاره کنیم، قطعا باید از میزان چسبندگی آن نام ببریم. می توان آن را روی سطوح مختلف بتنی، فومی و حتی بتن متخلخل نیز اجرا کرد.
گچ سیوا
مقاوم ترین گچ موجود در بازار مصالح ساختمانی در برابر رطوبت، همین گچ سیوا است. همچنین عایق سازی حرارتی و صوتی آن نیز بسیار خوب است و معمولا برای ریزه کاری ها استفاده می شود.
سیمان
و اما می رسیم به یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی: سیمان!
کوچک ترین تغییری در قیمت سیمان می تواند بر ساخت و ساز خانه نیز تاثیر بگذارد. پس از همین جا هم می توانید بفهمید که چقدر پر مصرف و مهم است. این ماده، به شکل پودری بسیار نرم تولید می شود و به صورت پاکتی عرضه می گردد. زمانی که آن را با آب مخلوط کنید، می توان آن را به کار برد و معمولا برای مقاوم سازی ساختمان استفاده می شد.
انواع سیمان را در ادامه فهرست کرده ایم:
سیمان پرتلند
این نوع سیمان رایج ترین محصول موجود در بازار مصالح ساختمانی است و کیفیت خیلی بالایی هم دارد. البته سیمان پرتلند در 5 تایپ 1 تا 5 عرصه می شود که هر یک از آن ها، کیفیت متفاوتی دارند و در جای خاصی استفاده می شوند.
سیمان رنگی
همان طور که از نامش نیز پیداست، این سیمان را با استفاده از افزودن رنگدانه، رنگی می کنند. معمولا برای نمای ساختمان استفاده می شود و مقاومت مکانیکی بالایی دارد.
ملات
بدون وجود ملات، نمی توان مصالح ساختمانی مختلف را به هم چسباند. به همین دلیل است که بسیار مهم محسوب می شود و در جاهیا مختلفی کاربرد دارد.
ملات ها را به طور کلی به 2 دسته تقسیم می کنند:
ملات آبی
در محیط های آبی تولید می شود و اگر آن را کنار آب بگذاریم، سخت می شود. (مثل ملات ماسه و آهک، سیمان و ماسه و…)
ملات های ویژه
با افزودن مواد مختلف به ملات معمولی، ملات ویژه به دست می آید. این مواد افزودنی، ویژگی های ملات را تقویت می کنند.
کاشی
کاشی ها را معمولا از جنس ماسه و سیلیس، رنگ ها و افزودنی های دیگر می سازند و بیشتر مواقع برای پوشش کف، نما کاری و …استفاده می کنند. این کاشی ها ضخامت کمی دارند و شکننده می باشند.
البته در حال حاضر کاشی ها را با استفاده از لعاب های مختلف، مقاوم تر می کنند.
سرامیک
سرامیک نیز شباهت خیلی زیادی با کاشی دارد و تنها فرقشان در این است که هر یک از آن ها، چقدر تخلخل دارد و چقدر آب را جذب می کند.
به طور کلی، امروزه از سرامیک بیشتر برای کف سازی استفاده می شود و تقریبا توانسته است جای کاشی ها را بگیرد.
علاوه بر این تنوع سرامیک ها، باعث شده است تا در طراحی داخلی خانه نیز کاربردهای متنوعی داشته باشند.
درب و پنجره
یکی دیگر از مهم ترین مصالح ساختمانی، درب و پنجره ها هستند که در مراحل نهایی ساختمان سازی استفاده می شوند. درب و پنجره ها نیز از متریال مختلفی مثل چوب، آلومینیوم، فلز و …ساخته می شوند.
سخن آخر
در نهایت باید بگوییم که برای ساخت یک سازه، باید تک تک این مصالح ساختمانی را در اختیار داشت. اگر خودتان فروشنده ی مصالح هستید و به دنبال بازار بزرگ تری برای عرضه ی محصولات خودتان می گردید، پس توصیه می کنیم حتما سری به بانک اطلاعات ساختمان سایت در ساخت بزنید.
